İngiltere İngilizcesi ve Amerikan İngilizcesi: Farklar ve Benzerlikler
İngiltere İngilizcesi ve Amerikan İngilizcesi: Farklar ve Benzerlikler
Dünya genelinde İngilizce, farklı bölgelerde farklı şekillerde konuşulmaktadır. Bu bağlamda, İngiltere İngilizcesi (British English) ve Amerikan İngilizcesi (American English) iki ana varyasyon olarak öne çıkmaktadır. Her iki varyasyon da köken olarak İngilizce diline dayansa da, kelime dağarcığı, telaffuz, gramer yapıları ve yazım kuralları açısından belirgin farklılıklar göstermektedir. Bu makalede, İngiltere ve Amerika’daki İngilizce kullanımları arasındaki benzerlikler ve farklılıklar incelenecektir.
Dil Yapısı ve Gramer Farklılıkları
İngiltere İngilizcesi ve Amerikan İngilizcesi arasında gramer yapısında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Örneğin, İngiltere’de “have got” yapısı yaygın bir şekilde kullanılırken, Amerikan İngilizcesinde “have” ifadesi daha sık tercih edilmektedir. Ayrıca, geçmiş zaman kullanımı da farklılık göstermektedir; İngiltere İngilizcesinde “I have lost my keys” ifadesi yaygınken, Amerikan İngilizcesinde bu durum “I lost my keys” şeklinde ifade edilmektedir.
Bir diğer önemli gramer farkı ise fiil çekimlerinde ortaya çıkmaktadır. Amerikan İngilizcesinde bazı fiillerin geçmiş zaman halleri daha basit bir yapı ile ifade edilirken, İngiltere İngilizcesinde daha karmaşık yapılara yer verilmektedir. Örneğin, Amerikan İngilizcesinde “He already ate” ifadesi kullanılırken, İngiltere İngilizcesinde “He has already eaten” ifadesi tercih edilmektedir.
Kelime Dağarcığı Farklılıkları
İki varyasyon arasında en belirgin farklılıklardan biri kelime dağarcığıdır. Günlük hayatta kullanılan birçok kelime, iki varyasyonda farklı anlamlar taşıyabilir veya tamamen farklı kelimelerle ifade edilebilir. Örneğin, İngiltere’de “lorry” olarak bilinen büyük araç, Amerika’da “truck” olarak adlandırılmaktadır. Diğer bir örnek ise “boot” kelimesidir; İngiltere’de bu kelime aracın bagajını ifade ederken, Amerikan İngilizcesinde “boot” kelimesi ayakkabı anlamına gelir.
Ayrıca, bazı kelimelerin yazımında da farklılıklar görülebilmektedir. Amerikan İngilizcesi, bazı kelimelerde “u” harfini atarak yazımı sadeleştirirken, İngiltere İngilizcesinde bu harfler genellikle korunmaktadır. Örneğin, “colour” (İngiltere) ve “color” (Amerika) kelimeleri arasındaki fark dikkat çekicidir.
Telaffuz Farklılıkları
İngiltere ve Amerika’daki İngilizce telaffuzları da oldukça farklıdır. Amerikan İngilizcesinde genellikle daha düz ve net bir telaffuz tercih edilirken, İngiltere İngilizcesinde daha fazla vurgu ve tonlama değişimi gözlemlenmektedir. Özellikle sesli harflerin telaffuzunda belirgin farklılıklar bulunmaktadır. Örneğin, “bath” kelimesi İngiltere’de “ah” sesi ile telaffuz edilirken, Amerika’da “a” sesi ile telaffuz edilir.
Ayrıca, bazı harflerin veya hecelerin söyleniş şekli de farklılık göstermektedir. Örneğin, İngiltere’de “schedule” kelimesi “shed-yool” olarak telaffuz edilirken, Amerika’da “sked-yool” şeklinde söylenmektedir.
Yazım Kuralları ve Standartlar
Yazım kuralları açısından da İngiltere ve Amerika arasında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Amerikan İngilizcesinde, kelimelerin yazımında daha az karmaşıklık bulunur ve sade bir yaklaşım sergilenir. Örneğin, “defense” (Amerikan İngilizcesi) ve “defence” (İngiltere İngilizcesi) kelimeleri arasında yazım farkı bulunmaktadır.
Bunun yanı sıra, Amerikan İngilizcesinde tarih formatı genellikle “ay/gün/yıl” şeklindeyken, İngiltere İngilizcesinde “gün/ay/yıl” formatı daha yaygındır. Bu durum, kullanıcıların yazılı metinleri okuma ve anlama biçimlerini etkileyebilir.
Benzerlikler
İngiltere İngilizcesi ve Amerikan İngilizcesi arasında birçok farklılık bulunsa da, bazı benzerlikler de mevcuttur. Her iki varyasyon da aynı dil kökenine dayanmakta ve temel dil bilgisi kurallarını paylaşmaktadır. Ayrıca, her iki versiyon da İngilizce’deki birçok ortak kelime ve ifadeyi kullanmaktadır. Bu nedenle, bir kişi İngiltere İngilizcesini iyi bir şekilde anlıyorsa, Amerikan İngilizcesini de anlamakta zorluk çekmeyecektir.
İngiltere İngilizcesi ve Amerikan İngilizcesi, dilin farklı coğrafyalarda nasıl evrildiğini ve kültürel farklılıkların dil üzerindeki etkisini göstermektedir. Her iki varyasyon da kendi içinde zengin bir yapıya sahip olup, dil öğrenenler için farklılıkları anlamak, etkili iletişim kurmanın anahtarıdır.
İngiltere İngilizcesi ve Amerikan İngilizcesi, dilin kökenleri ve tarihsel gelişimleri açısından birçok benzerlik ve fark barındırır. Her iki dil de temel olarak İngilizce kökenli olsa da, zamanla coğrafi, kültürel ve sosyal etmenlerden etkilenerek farklılıklar göstermiştir. Bu farklılıklar, kelime dağarcığı, telaffuz, dil bilgisi kuralları ve hatta yazım şekillerinde kendini göstermektedir.
Öncelikle, kelime kullanımı açısından bazı belirgin farklılıklar bulunmaktadır. Örneğin, İngiltere’de “lorry” kelimesi kamyonu ifade ederken, Amerika’da “truck” kelimesi kullanılır. Benzer şekilde, “flat” İngiltere’de daire anlamına gelirken, Amerika’da “apartment” terimi tercih edilmektedir. Bu tür kelime farklılıkları, iki dil arasında iletişim kurarken bazen kafa karışıklığına yol açabilir.
Telaffuz açısından da belirgin farklılıklar vardır. İngiltere İngilizcesi genellikle daha yuvarlak ve açık bir telaffuz sergilerken, Amerikan İngilizcesi daha hızlı ve daha keskin bir tonlaması vardır. Örneğin, “schedule” kelimesinin İngiltere’de “shed-yool” şeklinde telaffuz edilmesi yaygındır, oysa Amerikan İngilizcesi’nde “sked-yool” olarak telaffuz edilir. Bu durum, iki dilin ses yapılarının farklı olduğunu göstermektedir.
Dil bilgisi açısından da bazı farklılıklar bulunmaktadır. Örneğin, İngiltere İngilizcesi’nde geçmiş zaman kullanımı daha yaygındır. “Have got” ifadesi İngiltere’de sıkça kullanılırken, Amerikan İngilizcesi’nde daha çok “have” ifadesi tercih edilir. Ayrıca, bazı fiillerin kullanımı da farklılık gösterir; örneğin, Amerikan İngilizcesi’nde “gotten” kullanılabilirken, İngiltere İngilizcesi’nde bu kelimenin kullanımı yaygın değildir.
Yazım kuralları da iki dil arasında farklılıklar göstermektedir. İngiltere İngilizcesi’nde “colour” şeklinde yazılan kelime, Amerikan İngilizcesi’nde “color” olarak sadeleştirilmiştir. Benzer şekilde, “theatre” kelimesi İngiltere’de kullanılırken, Amerika’da “theater” terimi tercih edilmektedir. Bu yazım farklılıkları, özellikle akademik ve resmi yazışmalarda dikkat edilmesi gereken önemli unsurlardır.
Her iki dilin de kendine özgü deyimleri ve ifadeleri bulunmaktadır. Örneğin, İngiltere’de “Bob’s your uncle” ifadesi bir şeyin kolayca gerçekleşeceğini belirtirken, Amerika’da “Piece of cake” ifadesi benzer bir anlamda kullanılır. Bu tür deyimler, kültürel bağlamdan kaynaklandığı için öğrenilmesi önemlidir.
İngiltere İngilizcesi ve Amerikan İngilizcesi arasında birçok farklılık ve benzerlik bulunmaktadır. Bu farklar, dilin kullanıldığı coğrafi alanlara ve kültürel etmenlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Her iki dil de zengin bir kelime dağarcığına sahip olmasının yanı sıra, birbirlerini tamamlayıcı bir şekilde de kullanılabilirler.
Özellik | İngiltere İngilizcesi | Amerikan İngilizcesi |
---|---|---|
Kelime Kullanımı | lorry, flat | truck, apartment |
Telaffuz | shed-yool | sked-yool |
Geçmiş Zaman Kullanımı | have got | have |
Yazım Kuralları | colour, theatre | color, theater |
Deyimler | Bob’s your uncle | Piece of cake |