Doç. Dr. Tolgahan Kuru ile Plantar Fasiit Tedavisinde Kapalı Cerrahi
Plantar fasiit, ayak tabanında ağrıya neden olan yaygın bir ortopedik rahatsızlık. Özellikle ayakta fazla kalan, yoğun fiziksel aktivite yapan veya yanlış ayakkabı seçimi nedeniyle taban kaslarında zorlanma yaşayan bireylerde görülüyor. Tedaviye dirençli vakalarda cerrahi seçenekler, hastalara kalıcı çözüm sunabiliyor. Bu röportajda, Ortopedi ve Travmatoloji Doçenti Tolgahan Kuru, endoskopik kapalı cerrahi ile plantar fasiit tedavisinin nasıl yapıldığını ve avantajlarını açıklıyor.
Soru : Doç. Dr. Kuru, öncelikle plantar fasiit nedir ve nasıl gelişir?
Yanıt:
Plantar fasiit, ayak tabanındaki plantar fasya adı verilen bağ dokusunun gerilme, zorlanma veya mikrotravmalarla hasar görmesi sonucu oluşur. Fasya, topuk kemiğinden ayak parmaklarına uzanan kalın bir bant şeklindedir ve her adımda bu yapı üzerinde baskı oluşur. Özellikle ayağın fazla yüklenmesine yol açan uzun süre ayakta durmak, yüksek yoğunluklu aktiviteler yapmak veya uygunsuz ayakkabı kullanmak gibi faktörler bu durumu tetikleyebilir.
Soru : Plantar fasiit tedavisinde cerrahi kararı ne zaman verilir?
Yanıt:
Genellikle, plantar fasiit tedavisinde cerrahi son çare olarak düşünülür. Öncelikle dinlenme, buz uygulaması, germe egzersizleri, ayak tabanına uygun ortezler, ilaç tedavisi gibi konservatif yöntemler uygulanır. Yaklaşık 6-12 aylık konservatif tedaviye rağmen ağrı devam ediyorsa ve hasta yaşam kalitesinde ciddi bir bozulma yaşıyorsa, cerrahi seçeneği gündeme gelir.
Soru : Endoskopik kapalı cerrahinin plantar fasiit tedavisindeki avantajları nelerdir?
Yanıt:
Endoskopik cerrahi, küçük kesilerle gerçekleştirildiği için minimal invaziv bir yöntemdir. Bu da, açık cerrahiye göre daha az ağrı, daha hızlı iyileşme süreci ve daha düşük enfeksiyon riski anlamına gelir. Endoskopi sayesinde plantar fasya dokusunun gerilimli bölgesi hedeflenir ve fasya üzerinde kontrollü bir kesi yapılır. Bu şekilde dokular arasında minimal zarar meydana gelir, hasta birkaç hafta içinde ayağa kalkarak normal hayatına dönebilir.
Soru : Endoskopik cerrahi nasıl yapılır? İşlem sırasında hangi aşamalardan geçiliyor?
Yanıt:
Endoskopik cerrahi genellikle lokal veya spinal anestezi altında yapılır. Cerrah, topuk bölgesinde küçük bir kesi açarak endoskopik bir cihaz yerleştirir. Bu cihaz, içerdeki dokuları net bir şekilde görüntülemeyi sağlar. Plantar fasyanın sorunlu kısmı belirlenir ve mikro cerrahi aletlerle bu bölgeye müdahale edilir. Gerektiğinde fasya üzerinde bir kesi yapılır, ardından kesiler dikişlerle kapatılır. İşlem süresi ortalama 15-30 dakika arasındadır.
Soru : Bu cerrahi sonrası iyileşme süreci nasıldır? Hastalar ne kadar sürede normal aktivitelerine dönebilir?
Yanıt:
Endoskopik cerrahi sonrası hastalar genellikle birkaç gün içinde ayağa kalkabilir. Cerrahiden sonraki ilk hafta boyunca şişlik ve hafif ağrı olabilir, ancak bu durum geçicidir. Hastaların 2-3 hafta boyunca ağır yüklenme yapmaması ve topuk bölgesine aşırı baskı uygulamaktan kaçınması önerilir. Ortalama 4-6 hafta sonra ise hasta tam anlamıyla normal aktivitelerine dönebilir.
Soru : Endoskopik kapalı cerrahi kimler için daha uygun bir seçenek olur?
Yanıt:
Özellikle yoğun fiziksel aktivite gerektiren işlerde çalışan ya da spor yapan kişiler için endoskopik cerrahi daha uygun bir seçenektir. Geleneksel cerrahi yöntemlere göre iyileşme süresi daha kısa olduğu için, hastalar iş hayatına ve spora daha hızlı dönebilir. Ayrıca cerrahi işlemi geciktirmek istemeyen veya açık cerrahiden çekinen hastalar için endoskopik kapalı cerrahi oldukça etkili bir çözümdür.
Soru : Cerrahinin herhangi bir riski veya komplikasyonu var mıdır?
Yanıt:
Endoskopik cerrahi minimal invaziv bir yöntem olsa da her cerrahi işlem gibi bazı riskler barındırır. Enfeksiyon, sinir hasarı veya nadir de olsa plantar fasyada yetersiz iyileşme gibi komplikasyonlar görülebilir. Ancak tecrübeli bir cerrah tarafından yapıldığında bu riskler minimal düzeydedir. Hastaların ameliyat sonrası doktorlarının önerdiği bakım ve dinlenme sürecine dikkat etmesi de iyileşme sürecini olumlu etkiler.
Sonuç:
Endoskopik kapalı cerrahi, plantar fasiit tedavisinde umut verici bir yöntem olarak öne çıkıyor. Doç. Dr. Tolgahan Kuru’nun da belirttiği gibi, cerrahi müdahale ile plantar fasyanın hasarlı kısmı hedeflenerek kalıcı bir çözüm sağlanabiliyor. Bu sayede hastalar, ağrısız bir yaşama geri dönme fırsatını yakalayabiliyorlar.